مستندسازی زبان و گویش محلی در شهرستان دشتی

مرصع صیادی اظهار داشت: در راستای حفظ و ماندگاری زبان و گویش‌های محلی استان بوشهر، برای اولین بار در ایران در استان بوشهر کار مستندسازی زبان و گویش‌ شهرستان دشتی استان بوشهر آغاز شده است.

به گزارش «سیرنگ»، وی با اعلام این که سرعت خاموش شدن گویش های استان بوشهر بسیار بالاست و جزء زبان و گویش‌های در معرض خطر قرار دارند، عنوان کرد: به لحاظ معیارهای زبان‌شناختی، زبانی در خطر یا در حال انقراض نامیده می‌شود کـه بـه عنـوان زبان مادری افراد توسط آنها فراگرفته نشود و والدین آنرا در محیط خانه برای فرزندانشان به کار نبرنـد .

زبان شناس برجسته بین المللی استان بوشهر تصریح کرد: این زبان کارکرد روزمره خود را از دست میدهد و فقط توسط گروه کمی از سال‌خوردگان به کار می رود و به تدریج زبان رسمی کشور، جایگزین این زبان محلی می گردد.

وی ادامه داد: زبانها و گویش های ایرانی به عنوان میراث فرهنگ معنوی تاکنون مورد توجه خاص قرار نگرفته اند و با توجه به اینکه سرعت خاموش شدن این میراث فرهنگی بسیار بالاتر از دیگر میراث فرهنگی است مرگ آنها می‌تواند به طور مستقیم بر آداب و رسوم، فرهنگ ، عقاید و باورها تاثیر گذار باشد.

صیادی بیان کرد: با از دست دادن زبان و گویش محلی بدون این که متوجه شویم هم‌زمان بسیاری از داشته های فرهنگی و معنویمان را از دست می‌دهیم به همین خاطر تصمیم گرفتم که جهت پاسداشت و نگهداری گویش و زبان محلی شهرستان دشتی در استان بوشهر به عنوان گام نخست، مستندسازی تصویری را شروع کنیم و امیدواریم که بتوانیم با همکاری خوب مردم، این گویش و زبان را ثبت جهانی کنیم.

وی اظهار داشت: گویش و زبان دشتی یکی از گویش های ریشه دار جنوبی غربی ایران است که تعداد بسیار زیادی از واژگان فارسی باستان و میانه را در خود نگه داشته و از نظر ساختار جمله، نوع واژگان و ترتیب قرار گرفتن آنان در جمله با فارسی امروز و حتی دیگر گویش های استان بوشهر کاملا متفاوت است

مدیر پروژه مستند سازی گویش دشتی استان بوشهر عنوان کرد: زبان در خط زبانی است که به سمت انقراض پیش می‌رود و چنـین زبـانی گوینـده یک زبانه ندارد بلکه توسط گروه کوچکی از مردم تکلم می‌شود که در صورت بی توجهی از نظر کاربردی، جـای خـود را بـه زبـان زبان رسمی کشور می‌دهد.

وی ادامه داد: به دلیل همین جمعیت کم و نفـوذ محـدود، موقعیـت اجتمـاعی چنین زبانی دچار اختلال می‌شود و گویش‌وران بـومی از کـاربرد آن در مجـامع رسـمی و عمـومی پرهیز می‌کنند .

صیادی درباره ساخت مجموعه مستند از گویش و زبان مردم شهرستان دشتی استان بوشهر گفت: مراحل مستند سازی زبان ضبط شامل گردآوری اطلاعات صوتی، تصویری، متنی و بافتی، ثبت به معنای تبدیل این اطلاعات به دادههای دیجیتالی، تحلیل به معنای آوانویسی، تحلیل واژگانی و ترجمه، آرشیوسازی به معنای مرتب کردن هدف‌دار و قاعده‌مند اطلاعات، انتشار و تکثیر داده‌ها و امکان استفاده توسط پژوهشگران است.

وی بیان کرد: برای اولین بار در ایران در استان بوشهر کار مستندسازی زبان و گویش‌ها با تمرکز بر شهرستان دشتی به صورت کاملا جدی شروع شده است و این روند در صورت حمایت، تا ثبت و ضبط کامل گویش‌های استان بوشهر ادامه خواهد داشت.

مدیر پروژه مستندسازی گویش دشتی استان بوشهر بیان کرد: در این پروژه گروه پژوهشی متشکل از متخصصان و زبان‌شناسان بومی و همچنین تصویربردار، صدابردار، و عکاس جهت ثبت و ضبط اطلاعات حضور دارند.

دکتر مرصع صیادی مدیر پروژه مستندسازی گویش دشتی دارای دکترای فرهنگ و زبان‌های باستانی و دانش‌آموخته دانشگاه کرالا هندوستان است که به عنوان یکی از پژوهشگران نخبه ایرانی توانسته در حوزه پژوهش بر روی سازه‌های باستانی آب در بندر سیراف و جم استان  بوشهر به اتفاق گروه پژوهشی خود مقام اول جشنواره فرهیختگان کشور در سال گذشته را کسب کند.

منبع: فارس