قهرمان سازی در سینمای دفاع مقدس
سازنده اولین فیلم موزیکال دفاع مقدس در رابطه با قهرمان سازی در سینمای دفاع مقدس بیان کرد: فارغ از ژانر و گونه اثر، اگر فیلم برای مخاطب عام تولید میشود، قطعاً باید قهرمان داشته باشد. البته منظور از قهرمان سوپرمن یا اَبَرمرد نیست! قهرمان به معنای شکست ناپذیر و افسانهای هم نیست.
صافی افزود: قهرمان در تعریف درام کسی است که ممکن است در مسیر قصه مثل یک انسان معمولی دچار خبط و اشتباه بشود و حتی ضعفهای یک انسان کاملاً عادّی را هم داشته باشد، ولی تلاش او منجر به تحول میگردد و در فراز و فرود روایت دراماتیک، مخاطب در کنار او و همراه با او به تحول و دیگرگونگی میرسد.
وی یادآور شد: در یک کلام، قهرمان کسی است که در طول مدت زمان فیلم، مخاطب را وادار میکند که با او همذات پنداری کند! بر اساس این نگاه، طبیعتاً فیلم و سینما بدون قهرمان نه تنها ۹۰ دقیقه و ۱۰۰ دقیقه یا بیشتر، که حتی ربع ساعت هم دوام نمیآورد و بیننده سالن سینما را ترک میکند.
صافی ادامه داد: در دو دهه اخیر، فیلمها تمایلی به داستانگوئی ندارند. البته به نظر بنده این عدم تمایل ریشه در عدم توان فیلمساز دارد! خلق یک قهرمان و پرورش و توسعه قصهای که بر مبنای رشد و تحول قهرمان باشد، اصولاً کار بسیار دشوار و شاقّی است و نیاز به صرف زمان و انرژی بسیار دارد.
فیلمنامه نویس بوشهری با اشاره به پیگیری آسیب شناسیِ کارشناسان و منتقدین سینما در طی سالهای اخیر گفت: امروزه همه دردمندان سینما از منتقدین و اساتیدِ فن گرفته تا مسئولین و حتی خودِ فیلمسازها، همه یکصدا میگویند: مشکل ما در سینما عدم وجود قصه است. طبیعتاً قصه بدون وجود قهرمان ممکن نیست!
وی با بیان این نکته که سینما باید الگوسازی را از طریق قهرمان پروری انجام دهد، افزود: در مباحث اجتماعی، تربیتی، جامعه شناسی و روانشناسی به الگو نیاز است! یک جامعه پویا به قهرمان نیاز دارد و چه ابزاری بهتر از سینما که بتواند برای همه اقشار در تمام سنین الگوسازی کند.
دفاع مقدس یک ژانر سینمایی نیست
صافی با اشاره به این نکته مهم که «دفاع مقدس یک ژانر سینمایی نیست» اظهار داشت: ابتدا باید مرز بین فیلم جنگی را با فیلم دفاع مقدس مشخص کنیم. فیلم جنگی دقیقاً یک ژانر و گونه سینمایی است که همانگونه که از نام آن پیداست، متکی به عنصر جنگ و حضور فیزیکی جنگ و ادوات جنگی بر روی پرده سینماست.
وی گفت: دفاع مقدس یک رویکرد است! یک اثر سینمایی میتواند خانوادگی، اجتماعی، سیاسی یا حتی کُمدی باشد ولی در عین حال مبتنی بر رویکرد دفاع مقدس طراحی و اجرا شود! مانند فیلم «آزانس شیشه ای» که یک فیلم در ژانر اجتماعی است ولی با رویکرد دفاع مقدس نوشته و کار شده است.
این کارگردان سینما با اشاره به جریان سازی فیلم دفاع مقدس افزود: با توجه به جایگاه جنگ هشت ساله تحمیلی در تاریخ معاصر جهان، برای جریان سازی فرهنگی به شدت لازم است که حوزه دفاع مقدس به عنوان یک جریان بالنده و مستمر تلقی گردیده و در همین راستا، برای پی ریزی و استمرار یک جریانِ مستقلِ سینمایی که متکی به تک جرقّه های شاخص ولی گاه و بیگاه و ناپیوسته نباشد، حداقل سالیانه یک فیلم با استانداردهای بین المللی در این حوزه تولید کنیم.
وی خاطرنشان کرد: طبیعتاً پی ریزی و تداوم چنین جریانی یک عزم جدّی، ملی و حاکمیتی را میطلبد که فارغ از دسته بندیهای سیاسی و بازیهای احزاب، در دولتهای مختلف پیگیری گردد و منحصر به یک سلیقه خاص سیاسی نباشد.
صافی با اشاره به آسیب شناسی فیلم دفاع مقدس تصریح کرد: متأسفانه ما به صورت علمی داشتههای خود را ثبت و ضبط نمیکنیم در حالی که امروزه ثبت تجربیات و انتقال آن به فیلمسازان جوان و ایجاد یک منبع علمی و قابل استناد در حوزه دفاع مقدس به شدّت الزامی است.
منبع: مهر