اثر وی که حائز این مقام شده، تصویری از ماه با عنوان «آوای صلح» است که با تلفیق نقاشی و صدف خلق شده است. این بانوی هنرمند تا کنون در جشنوارههای متعدد صنایع دستی و هنرهای تجسمی حضور داشته و موفق شده عناوین برتر بسیاری از این رویدادها را از آن خود کند، نظیر کسب رتبه سوم نگارگری (گل و مرغ) در دومین جشنواره صنایع دستی دانشجویی، مقام دوم در رشته نگارگری (گل و مرغ) در دومین جشنواره هنرهای تجسمی استان بوشهر و... . بصری هماکنون مدرس دانشکده فنی و حرفهای الزهرای بوشهر، عضو هیات مدیره صنایع دستی هنرپویان دستان بوشهر و همچنین عضو گروه مرمت و بازسازی نسخ خطی، اشیا و آثار هنری گنجینه است.
او فعالیت هنریاش را با یادگیری نگارگری (گل و مرغ) زیر نظر روحالله جهانبین آغاز کرده و در ادامه طراحی سنتی را زیر نظر پرویز اسکندرپور و مرمت آثار لاکی گل و مرغ، نسخ خطی، آثار و اشیا هنری را از علی میرآبادی آموخته است. گفتوگویی را با زهره بصری صورت دادهایم که شما را به خواندن آن در ادامه دعوت میکنیم.
خانم بصری نخست برای ما بگویید چطور شد که به حوزه صنایع دستی جذب شدید؟
بعد از اخذ دیپلم در رشته تجربی با توجه به علاقهای که به هنر داشتم، تصمیم به ادامه تحصیل در رشته هنر گرفتم. مدتی در انجمن هنرهای تجسمی دوره نقاشی ایرانی و نقاشی گل و مرغ را زیرنظر استاد روحالله جهانبین (استاد برجسته نقاشی ایرانی) گذراندم، سپس در رشته صنایع دستی در دانشگاه پذیرفته شدم و این رشته را تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه دادم.
در این حوزه شما به کدام صنعت بیشتر علاقهمند شدید، چرا؟
گل و مرغ و نقاشی ایرانی اولین گزینه انتخابی من بود بهدلیل اینکه از نظر فضا و اجرا با روحیه من متناسب بود.
شما از صدفسازی اقبال ویژهای کردید تا جایی که این صنعت سنتی را به شکلی متفاوت و مدرن ارائه میدهید، چگونه به این نتیجه رسیدید؟
صنایع دستی دریایی در استان بوشهر سابقهای دیرینه دارد و افراد زیادی در این رشته زحمت فراوانی کشیدهاند که زحمات آنها را نباید نادیده گرفت. من با تاثیر از هنرمندان پیشگام ایرانی بهطور اعم و هنرمندان بوشهری بهطور اخص از جمله استاد حسین موسوینژاد (نقاش و مجسمهساز)و آقای داریوش غریبزاده (فیلمساز مطرح هماستانی) تصمیم گرفتم جهانی فکر کنم و منطقهای و بومی عمل کنم. با سرلوحه قرار دادن این تفکر و با توجه به تجربهای که در نقاشی ایرانی داشتم، پس از آشنایی با ظرفیت رشته صنایع دستی دریایی این دو رشته را با هم تلفیق کردم و آثار جدیدی را ارائه دادم.
شما در این حوزه با خلق یک اثر موفق شدید نشان ملی را از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دریافت کنید، این نشان به چه آثاری تعلق میگیرد و این موفقیت چقدر به انگیزه شما برای فعالیت در این حوزه افزود؟
اعطای نشان ملی مرغوبیت صنایع دستی هر دو سال یکبار از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در کشور برگزار میشود. داوری و انتخاب آثار در دو مرحله استانی و کشوری از سوی کارشناسان و متخصصان انجام میگیرد و نشان به آثاری تعلق میگیرد که از نظر خلاقیت، طراحی، اجرا و کیفیت در سطح بالایی باشند. در این دوره بهعنوان نخستین بار یک اثر از صنایع دستی دریایی استان بوشهر موفق به دریافت نشان ملی مرغوبیت صنایع دستی شد. در ابتدا با انرژی زیادی کار را آغاز کردیم و با لطف خداوند و دعای خیر خانواده آثار به سرعت مورد استقبال اقشار مختلف جامعه قرار گرفت. از اینکه آثار ما از سوی اساتید فن و هنر شایسته احراز نشان ملی تشخیص داده شد، مایه خرسندی و دلگرمی است که کسب این موفقیت ادامه این راه پرنشیب و فراز را برای ما آسانتر میکند.
باید اعتراف کنیم صنایع دستی استان بوشهر در دوره خانم مهدیزاده تکانی به خود داده است و در بسیاری از حوزهها با وجود عرضه سنتی آنها، بخشی هم به شکل تلفیقی و مدرن وارد بازار میشود که این اقدام در جذب نگاه مردم تاثیر مطلوبی داشته است، نظر شما بهعنوان یک هنرمند و صنعتگر در این باره چیست؟
حضور خانم مهدیزاده در معاونت صنایع دستی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یکی از اتفاقات بسیار ارزشمند بود، چراکه وی با ایده و کارهای جدید باعث شد صنایع دستی استان بوشهر جانی تازه در راه معرفی و عرضه بگیرد. جا دارد تشکر ویژهای از وی و آقای امیرزاده، مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان داشته باشم که بهیقین اگر حمایتهایشان نبود به این نتایج نمیرسیدیم.
راهکار شما برای رونق بازار صنایع دستی استان چیست و فکر میکنید راهاندازی بازارچه دائمی صنایع دستی در استان چه کمکی به رونق صنایع دستی بومی میکند؟
در کنار تولید آثار باکیفیت، بازاریابی، شناسایی بازار هدف، صادرات، معرفی و تبلیغات و عرضه از مهمترین عوامل تاثیرگذار در رونق صنایع دستی هستند و بازارچه دائمی یکی از مهمترین عوامل موثر در رونق صنایع دستی استان است که علاوه بر برآورده کردن نیازهای درون استان، میتواند یکی از جاذبههای گردشگری نیز باشد.
قبلا صنایع دستی بومی سهم زیادی در زندگی مردم ایفا میکرد اما با مدرن شدن زندگی سهم این صنایع کمتر شد و متاسفانه صنایع ماشینی و صادراتی کم کم جای آن را در زندگی ایرانیان گرفت، از اینرو، سازمان میراث فرهنگی کوشید برای پررنگ شدن صنایع دستی در زندگی مردم طرحهای را پیشبینی و اجرائی کند که یکی از آنها طرح خانه ایرانی است، شما چقدر به توفیق این طرح در جذب نگاه مخاطب به صنایع دستی سنتی و ورود این صنایع به زندگی مدرن امروز امیدوار هستید؟
خانه ایرانی یکی از گمشدههای زندگی امروزی ایرانیان است. در بوشهر بنمایههای خانههای قدیم بوشهری حفظ شده و یک مرجع تکرار شونده است. از لابهلای صفحات مجازی احساس نوستالژی افراد نسبت به خاطرات گذشته، خانههای و کوچههای قدیمی بهخوبی مشخص است. با احیای چندین خانه با کاربری کافه، رستوران، اقامتگاه گرایش افراد به این سمت بیشتر مشخص شد. چنانچه خانههای آپارتمانی نیز با نمای سنتی و طراحی داخلی سنتی بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند؛ با توجه به این مسائل میتوان آینده موفقی برای طرح «خانه ایرانی» متصور بود.
از دید شما رونق صنایع دستی چقدر میتواند به رونق صنعت توریسم در استان کمک کند؟
صنایع دستی و توریسم ارتباط مستقیم با هم دارند. شواهد چنین گواهی میدهند که گردشگری تاثیر بیشتری روی رونق صنایع دستی دارد. سوغاتهایی که گردشگران تهیه میکنند، بهطور معمول از صنایع دستی بومی و مواد غذایی تهیه شده در منطقه هدف سفر است. برای مثال، میدان نقش جهان اصفهان، جاذبه گردشگری مرکب از آثار تاریخی، بازار عرضه صنایع دستی، اقامتگاه سنتی یکی از موفقترین جاذبههای گردشگری ایران به حساب میآید. پس میتوان اماکن دائمی عرضه صنایع دستی را از مهمترین جاذبههای توریستی هر منطقه به حساب آورد.
سخن پایانی؟
در پایان لازم میدانم از فعالیت گروهی پریا حمزئیان، شیرین بهرامی، فاطمه دهداری، مریم کامرانینیا، فاطمه رضایی و سمیرا بصری تشکر کنم که زحمات بسیار در به بار نشستن اهداف ما کشیدهاند.
یادآوری میشود، صنایع دستی مقولهای است که میتوان با توجه به آن اشتغالزایی و صنعت گردشگری را توسعه و به اقتصاد این دیار رونق داد. فرصتی که میتواند نقش بسزایی را در جهانی شدن روستاها یا شهرهای استان ایفا کند.